tekst bij foto

Verftechnieken.

Inleiding
Hoe onze modellen geschilderd of gespoten (moeten) worden, heeft al tot heel wat discussies geleid. Wat is de juiste kleur, hoe moet de tint zijn, hoe moet verwering nagebootst worden... al deze vragen lijken geen eensgezind antwoord te hebben. Vraag het aan 10 modelbouwers en je krijgt 8 verschillende antwoorden. Toch zijn er wel enkele richtlijnen te geven.

Het schaaleffect.
Het schaaleffect is het verschijnsel dat een klein model, wanneer het in precies dezelfde kleuren geschilderd is als het origineel, veel te donker lijkt. Dit komt omdat op het kleine model minder licht valt en er dus ook minder licht kan weerkaatsen. Hierdoor lijken de kleuren onderling ook meer contrast te hebben. Het schaaleffect is tegen te gaan door de originele kleuren iets te verzwakken, dat wil zeggen de kleurwaarde en de verzadiging aanpassen. Dit is te doen door bij donkere kleuren een lichte kleur te mengen, en bij hele lichte kleuren een beetje neutraal grijs. De bedoeling is om de kleur te verzwakken zonder de kleur zelf te veranderen, vandaar dat het wel degelijk zin heeft om uit te zoeken wat de juiste originele kleuren zijn.
Uw model moet ALTIJD lichter gemaakt worden (bijvoegen van 15 à 25% wit en een beetje oker) wegens de verkleining in schaal. Dit heeft te maken met de wetten op lichtreflectie en schaduwwerking. Het gewenste effect is bereikt als het model dezelfde kleuren heeft als het origineel op een afstand lijkt te hebben. De afstand moet dan zo gekozen zijn dat model en origineel even groot lijken.
Verder is geen enkele boot, tank, auto, enz.. hetzelfde van kleur. Weersinvloeden, gebruik, ouderdom, en zelfs klimaat geven een verkleuring aan de vaar- rij- vliegtuigen, dus waarom zou U in model niet hetzelfde resultaat nastreven? Dit geeft een heel stuk realisme weer op uw model.
Door wit bij te mengen wordt de kleur vaak kouder (trekt teveel naar het blauw). Bij warme kleuren is het effect beter wanneer een bleek geel mengseltje wordt toegevoegd in plaats van wit. Hoeveel lichte kleur moet worden toegevoegd, hangt af van de schaal van het model.
Een richtlijn:
De speling zit in het verschil in kleuren. Er is geen rekening gehouden met het verbleken van de kleuren door veroudering, dit kan ook nog eens zo'n 10% of meer bedragen

Schaal Hoeveelheid

1/24

3 tot 5%

1/32

4 tot 7%

1/48

6 tot 10%

1/72

9 tot 15%

1/144

15 tot 23%

1/350

23 tot 32%

Dus, experimenteren met kleuren, en niet klakkeloos alle kleurpotjes van merk X of Y kopen! U bent tenslotte toch modelbouwer.

Kleurreferenties.
Van de meeste onderwerpen zijn kleurreferenties te vinden, maar ook al zijn deze nog zo goed, bedenk dat in de loop van de tijd kleuren veranderen onder invloed van zon en klimaat en door menselijk ingrijpen (overschilderen, poetsen). Let dus altijd op de omstandigheden waaronder het origineel functioneert of heeft gefunctioneerd en probeer uit te vinden wat de oorspronkelijke staat geweest zou kunnen zijn. Bekijk verder hoe betrouwbaar de kleurreferenties zijn en hoe de invloed van de schaal van het model op de kleuren is. Voor modern militair US en NATO materiaal zijn veelal wel de originele verfnummers bekend. Soms kan een referentie in de vorm van Federal Standard Colours FS595a voorzichtig worden aangehouden voor Amerikaanse onderwerpen. Ditzelfde geldt ook voor de RAL- (Duits) of de BSC- (Engels) standaard. Bijna alle kleuren in de militaire wereld zijn voorzien van een codenummer. De gebruikte coderingen hangen af van het land. Concrete referentie bronnen van kleuren moeten goed gecontroleerd worden. De Sikkens metacoat kleurenwaaiers bevatten een groot aantal RAL kleuren. Handig voor het controleren op tentoonstelling, als jurylid en bij het mengen.

Keuze van verf.
Over verf kan ik wel tientallen bladzijden schrijven. Het doel waarvoor de verf gebruikt wordt, bepaalt de verfkeuze. De eerste keuze in verf is of U watergedragen of synthetische verven zal gebruiken. Beiden hebben hun specifieke voordelen, en enkele nadelen. Beiden hebben aparte verdunners nodig, en beiden hebben een ander manier van werken nodig.
Omdat de gewone modelbouwverven (enamels en acrylverf) het makkelijkst verkrijgbaar zijn en omdat ze makkelijker te gebruiken zijn, zijn deze de meest voor de hand liggende keus. Plakkaatverf, beter nog "Artiest olieverf" is overigens zeer geschikt voor figuren. Zowat iedereen heeft zijn favoriete merk, hoewel de plaatselijke teken-, modelbouw-, of speelgoedwinkel vaak maar één enkel merk voert. Laat daarom de kans niet voorbij gaan om elders eens een paar potjes van andere merken aan te schaffen. Ook bestellen in het buitenland is soms mogelijk, BV. Via internet, maar wel erg duur.

Na een jaartje zoeken, uitproberen ... ben ik dus sinds 2006 overgestapt op "Golden Artist Paint" . Meer hierover vind U verder in de site.

Kleurkeuze.
Het kiezen van de uitgangskleuren is, als er geen standaardkleuren gebruikt zijn, een enorm probleem. Probeer uit verschillende bronnen informatie te verkrijgen en probeer via andere modelbouwers uit te vinden hoe betrouwbaar deze bronnen zijn. Baseer op grond van deze informatie de keuze. Ga vooral niet af op kleurenfoto's, want deze zijn zeer zelden exact. De kleuren hangen teveel af van de belichting en de wijze van ontwikkelen. Wat betreft de kleuren vind ik persoonlijk dat je beter enkele primaire kleuren koopt (rood, blauw, geel), daarbij ook nog wit, zwart, oker en sienna. Met deze zeven potjes maak ik ALLE mogelijke kleuren !!! Een beetje experimenteren en durf met deze verschillende kleuren zal U binnen de kortste keren tot een uitstekend kleurenconsulent maken. Ook lees ik dikwijls de verschillende vragen over de juiste RAL kleuren. Laat U hiertoe niet overhalen, want de juiste RAL kleuren voor het grootbedrijf zijn NOOIT de goede kleuren voor uw model !!!


submenu terug verder