De waarde van een scheepsmodel.

De materiaalkost van een model is dikwijls te verwaarlozen en de waarde van een model is hoofdzakelijk sentimenteel, Dit ondanks de inspanning en tijd die erin geïnvesteerd werd, meestal gaat dit over maanden of jaren. Maar wat als een model gestolen wordt of beschadigd?. Men verwacht dan meestal een compensatie te ontvangen voor al het werk of de investering, zelf als het model niet meer te herstellen valt of onvervangbaar is. Zoiets verwijst naar verzekeringen en een geschatte waarde van het model, aanvaardbaar voor de verzekeringmaatschappij.

Experts in deze materie zijn zeldzaam en de mogelijkheden van een bezoek zijn raar en soms zeer kostbaar. Omgekeerd, met het model naar de expert gaan is soms ook onmogelijk of niet doenbaar. Weinig modellen zijn bestand tegen transport en ze ondanks alles vervoeren kan een risico op verdere beschadigingen inhouden, wat de eigenaar van het model juist wil vermijden.

De waarde van een model worden meestal vastgesteld door de geboden prijzen op de vrije markt en zijn zelden opportuun. Een zeldzame gelegenheid deed zich voor in 1993 om de vrije markt de bestuderen toen ongeveer 150 modellen, van alle soorten en in verschillende staat van afwerking alsook 106 overtollige items uit het “National Maritime Museum”, Greenwich werden geveild bij Sotheby’s.

Een zekere trend kon men vaststellen tijdens het verloop van de veiling, nochtans volgde men niet de te verwachten logica dat prijs verband houdt met werkmanschap of algemeen voorkomen van een model. Perfecte modellen waren schijnbaar niet zo aantrekkelijk en modellen in defecte staat brachten bijna evenveel op als deze in goede staat. Weinig aandacht werd ook door de bieders geschonken aan schaal of authenticiteit van het touwwerk, fittingen, kleur of bouwwijze en slechts enkele modellen waren het waard om tentoongesteld te worden

De grote van het model maakte ook geen verschil. Verscheidene niet afgewerkte modellen en sjofele zeejachten die te groot zijn om in een normale woning te zetten, behaalden ook een goede koopprijs. Kleine modellen, ideaal voor een toonkast, hadden merkelijk meer interesse van de bieders en behaalden over het algemeen een betere prijs dan de geschatte waarde. Modellen van scheepswerven of rederijen, kregen over het algemeen een betere prijs dan hun niet professionele tegenhangers. De mode trend was nochtans de half-blok modellen. De topverkoop kwam van moderne modellen duidelijk gemaakt uit bouwkits, die heden in de gewone verkoop worden aangeboden.

Ziehier enkele verkoopscijfers.

Een zwaar beschadigde Brig 10 Kanonnen Bj: 1885 sch :1/32	£ 900.-	(est. £ 600-1000)	€ 1340
Een spectaculair schaalmodel van RMS Queen Mary	£ 600	(est. £ 1200)	€ 1040
SS Dorothy T. (Short Brothers Ltd) Bj:1914	£ 4000	(est. £ 2000)	€ 5960
SS Glenroy sch: 1/92 Bj :1950	£ 120.	(est. £ 300)	€ 180
Een half-blok 1874 topzeil schoener Mary (Vermoedelijk massaproductie)	£ 600	(est. £ 500)	€ 1040
Een half-blok 1880 stoomzeiljacht 188cm	£ 2400		€ 3570
P.O.W. Bone model (Bj: 1790-1810)	£ 12.000	(est. £ 8000)	€ 17849
Een 120 Kannonnen First rate Sch: 1/64 Bj: 1880-1890 (Gerestaureerd Science museum 1930	£ 2900	(est. £ 800)	€ 4315
Een aantrekkelijke stoom pinas + Stoomketel + 3 cyl motor	£ 520	(est. £ 400)	€ 800
Zeer mooie klinker gebouwde dinghy(Roeigiek)	£ 420	(est. £ 300)	€ 645.
Goede kwaliteit kit HMS Victory	£ 1000	(est. £ 600)	€ 1488
Armzalig gesneden romp versie HMS Victory Bj: 1880-1890	£ 700	(est. £ 350)	€ 1040
Goede kwaliteit HMS Victory Doorsnede sectie	£ 1600	(est. £ 900)	€ 2380

Conclusies
De waarde van een model heeft weinig te maken met het vakmanschap waarmee het gemaakt is.
Schaal, nauwkeurigheid, in glazen kast of niet en de algemene toestand van een model schijnen weinig invloed te hebben op de waarde.
De waarde komt eerder van de aantrekkingskracht van een model als versiering van een woning. Vooral bij antiquairs en enkele liefhebbers uit het publiek. Zelden de rechtmatige waarde, gekend door de algemene bekendheid bij verzamelaars of liefhebbers.
Een vuistregel die men kan vaststellen : Ongeveer € 1,75./uur aan bouwtijd is de prijs die men wil betalen voor een goed museummodel. Iets minder voor actuele items en iets meer voor de populaire zaken.
Een ding kan men spijtig vaststellen: Vakmanschap, opzoekingwerk, authenticiteit en presentatie worden niet erkend of gewaardeerd door het grote publiek.
Het is duidelijk, voor de gewone man modellen zijn voor musea, niet voor in de woonkamer of living, Zij trekken ook niet de aandacht en de waarde die zij nochtans verdienen.