Schuurpapier en schuurblokken.

Ik kan niet genoeg aandringen, maar het beste gereedschap om een goede afwerking te verkrijgen is schuurpapier. De meeste modelbouwers die ik ken vinden schuren te veel of te lastig werk. Persoonlijk ben ik van een ander mening. Als je veel moet schuren dan heb je de voorgaande job niet goed uitgevoerd. Maar wil je een perfect oppervlakte, glad, even en zonder putten dan is schuren een “must”. Een goed glad oppervlak bestempeld je als een vakman, sorry maar dit is de waarheid. Begin maar met te zeggen “Schuurpapier is mijn vriend” en herhaal het zolang tot je er zelf in gaat geloven.

Schuurpapier.
Schuren vraagt niet zoveel tijd, als .... je het juiste papier , de juiste korrel en vooral de goede schuurblok kiest. Schuren uit de hand, met de vingers is totaal uit den boze. Zover het mezelf betreft is schuurpapier van 3M het beste. (3M Sandblaster paper). Zodra je dat gebruik zie je direct wat het doet. Het snijdt hout weg. Ja dat is wat schuurpapier doet. Het is niet meer dan een stukje snijgereedschap dat gekleeft is op een stuk papier. Maar dan een triljoen stukjes snijgereedschap op dat stukje papier. Het is zoals met alle gereedschap eens je snapt wat het doet, ga je het ook efficiënter gebruiken. Tip: Als je moet schuren, hou dan je schuurblok vast zoals je een houtschaaf vastneemt. Dat over en weer schuiven dat de messten doen is niet de juiste techniek om een vlak oppervlak te bekomen zonder krassen. Het neemt wel snel materiaal weg, maar dat is dan ook alles wat het doet. Schuurpapier word gemaakt in verschillende types. De juiste soort kiezen zal je helpen om de job snel gedaan te hebben. “Nat en Droog” schuurpapier is gemaakt om niet poreuze oppervlakten te behandelen !!! Het is goed voor het schuren van verflagen, metaal , fiberglas enz. . Zeer fijne graden zijn ook geschikt voor het schuren van balsa. “Aluminium oxide” is gemaakt voor hout en dit is wat je nodig gaat hebben. De meeste types die ik gebruik zijn n° 80 en n° 150 voor het grove werk, Van ieder soort koop ik er meestal 10 stuks dan n° 180 en n° 220 en n° 360 voor het fijne werk. ( Van ieder soort een 20 tal stuks.) Van de “nat en droog” heb ik van ieder soort 2 of drie bladen in voorraad. Vind ik ergens een N° 1000 dan koop ik er meerderen van. (Ze zijn zeldzaam en moeilijk te vinden)
NOOIT SNIJDEN ALS JE KAN ZAGEN.
NOOIT SCHUREN ALS JE KAN SNIJDEN.
NOOIT SCHUREN ALS JE KAN SCHRAPEN
Schaven. Om snel te werken en minder schuurpapier gebruiken, Dat moet je leren. Je moet leren waar en wanneer welke soort en welke gradering je moet gebruiken.

De meeste fout die begaan wordt is starten met een te hoge gradering. Dat is de reden dat sommige mensen aan schuren een hekel hebben en vonden dat het lang duurt. Begin je met een N° 400 dan zal het eeuwen duren om een effen, vlak oppervlak te bekomen.
Algemeen : Grof papier is nodig voor de vorm te geven en vlak te maken. Gemiddelde graad is nodig voor de finale vorm en om de krassen van grof papier te verwijderen. Houtwerk dat later geschilderd gaat worden dan is fijn papier de laatste stap. Natuurlijk kan je ook hout gaan polijsten. Het is daar dat zeer fijn schuurpapier zijn nut bewijst. Verwissel nooit van schuurpapier graad voordat je al de krassen van de vorige graad hebt verwijderd. Bv. Heb je eerst n° 100 gebruikt en dan n° 150 schakel dan niet over op n° 180 voordat alle sporen van de n° 100 verdwenen zijn. Ga je hier te snel in het veranderen van graad dan ga je teveel werk moeten doen om de krassen te verwijderen of er blijven krassen in het hout. Het is ook niet nodig van iedere graad te gebruiken. Ervaring zal je hier vertellen wanneer je moet stoppen met de ene graad en naar welke graad je kan overstappen. Als je begint met het fijne schuurpapier dan moet je al zeer dicht bij de vorm zitten die je wenst. Hier begint de voorbereiding voor de afwerking.

Kiezen van schuurpapier.
Niet alle fabrikanten gebruiken dezelfde nummering voor hun papier. De ene fabrikant zijn n° 220 kan beduidend groffer of fijnder zijn dan dat van een andere fabrikant. Wil je dus verrassingen voorkomen, koop steeds hetzelfde papier van dezelfde fabrikant. Dit is mijn verdeling, mijn idee . Je eigen ervaring kan natuurlijk anders zijn. Dit is enkel bedoeld als leidraad. Een S???? is voor mij het startpunt voor dit soort materiaal. Heeft het materiaal diepe krassen, heeft het nog een vormgeving nodig of zijn er andere onvolkomenheden. Denk dan eerst aan schaven, snijdenof nog groffer schuurpapier. Een F is voor mij het startpunt op weg naar de finish . Wil je gaan polijsten of een echt glanzende vernis laag aan brengen dan zal je verder moeten doen met fijnder papier:

Schuurblokken. Schuurblokken zijn zowat het meest belangrijke stukje gereedschap dat er in je werkplaats aanwezig is. Zelfs een stukje houtafval van 2 x 4 cm dat vlak is nog beter dan schuren met je vingers alleen. Bij ieder model dat ik maak of restaureer moet ik wel steeds nieuwe aangepaste schuurblokjes maken. Een goed passing word dikwijls bereikt door het onderdeel even boven de maat te zagen en het dan op maat te maken met schuurpapier.

Eigen gemaakte schuurblokken. Vlakke schuurblokken. Ik bezit er enkelen. Voor het fijne werk heb ik stukjes alu waarop ik twee soorten schuurpapier kleef. Meestal aan de ene zijde een 150 en aan de andere zijde een 320. Een ander schuurblok is gemaakt van eik. Ongeveer 20mm. dik, het is aan dal de zijden volkomen vlak gefreesd. Aan de ene zijde is er een stukje neopreen gekleeft om het wat zachter te maken . De ander zijde daar is een 10 mm. dik stuk harde zwarte rubber gekleeft. Deze harde kant gebruik ik om gebogen oppervlakten mee te schuren, zoals de romp van een model. Enkele schuurblokken. Van links naar rechts Eikenhouten blokjes van 11 x 4 X 2 cm. Met n° 80 - 100 - 150. Erboven verschillende vormen in Alu. In het front twee kleien blokjes in MDF. De kleine blokjes hebben steeds een zijde met n° 100 en de andere zijde met n° 150. Om het oude schuurpapier te verwijderen span ik de schuurblokjes in een bankvijs en met een verfbrander verwarm ik het schuurpapier en maak ze zo proper. De laatste stukjes lijm worden met aceton verwijderd. Dan word zowel de schuurblok als het schuurpapier ingesmeerd met een solvent lijm 10 minuutjes laten drogen en dan het blokje goed aandrukken op het papier. Daarna met een schaar afknippen. ‘( Die schaar gebruik ik enkel nog voor dit doel.)

Maken van schuurblokken. Vroeger maakte ik de blokjes uit stukjes hout of uit stukjes MDF. Tegenwoordig maak ik ze uit aluminium en frees ze in het profiel dat ik wil hebben. Om schuurblokjes een vlak opp. te geven, spuit wat lijm op een glasplaat of MDF-plaat en kleef daar een volledig blad schuurpapier erop. Schuur daar je blokjes op. De MDF is reeds vlak, dus dat hoeft niet geschuurd te worden je moet ze enkel zagen. Wel even al de hoeken licht beroeren met een stukje schuurpapier. Het doel is de scherpe kanten weg te nemen en ze een zeer kleine ronding te geven.
Een indicatie geven van de grote van de schuurblokkken.? Ik laat de keuze aan U. Schuurpapier word verkocht in 9” x 11” of 23 x 28 cm. Maak je schuurblokken van bv. 5cm. breed op 12 cm. lang, dan kan je 6 stukken schuurpapier uit één blad halen. Met genoeg overschot om ze later op maat af te knippen.
Leg het schuurpapier met het schuurmiddel naar de onderkant op je werkbank. ( Vergeet de plastic niet eronder?) Spuit wat lijm op je schuurpapier, en op je MDF blok. Laat het gedurende 30 seconden even uitademen. Leg dan je blokken op het schuurpapier. Oefen nu een druk uit of klem je bokken met een lijmklem gedurende 15 min. Daarna de overschot wegdoen met een schaar of met een versleten breekmesje.
Nu de master truc. Weet je nog, je hebt kleine rondingen aangebracht. Rol nu even je schuurblok op de werkbank. Goed aandrukken, omdat je geen scherpe kanten meer hebt, maar zo dat het papier lichtjes afgebogen wordt. Je bereikt ermee dat je geen scherpe krassen in je hout kan maken. Je kan ook op kop en staart van je schuurblok met een alcohol stift de n° van je schuurpapier zetten. Zo weet je steeds met wat je bezig bent.

Schuurblokken uit de handel. Een van de reden waarom ik dit soort schuurblokken haat is de reden dat je steeds te veel papier gebruikt. Je moet steeds papier rond de voor en achterkant plooien om het tussen de klemmen te steken. Je kan daar nooit het papier volledig aanspannen of vlak houden. Daar het papier los zit aan de onderkant kan er steeds vuil, stof tussen komen. Dit stof zorgt ervoor dat het papier op zijn beurt niet vlak blijft en sneller gaat slijten op bepaalde plaatsen. En zo krijg je natuurlijk je hout niet vlak !!!
Zodra ik dat ondervonden en begrepen had, gebruik ik zulke blokken niet meer en lijm steeds mijn schuurpapier.
Is het versleten, snel even de verfbrander. Papier opwarmen, reinigen, een nieuw blad op lijmen.
Ok!! Het vergt wat tijd. Maar met een goed planning kan je dat doen voor je begint te werken.
Een ander nadeel dat ik aan zulke blokken vind is het gewicht. Ik vind die commerciële blokken veel te zwaar. Om iets goed te schuren moet je voeling hebben met wat je doet. De schuurblok moet stevig genoeg zijn, maar je moet kunnen voelen wat je doet. Ik kan moeilijk dat gevoel beschrijven, maar met de juiste schuurblok in je handen voel je echt wat je doet. Probeer het maar eens, je voelt de putten de bulten. Gebruik ook steeds de breedste blok die je hebt en kan gebruiken. Ergens is er wel een limiet, je moet de schuurblok ook nog kunnen vasthouden. Hoe breder, hoe vlakker je gaat kunnen schuren.

Enkele tips: Moet je heel kleine onderdelen schuren, hou ze dan niet in de hand, maar plaats ze op een andere schuurblok en gebruik een tweede schuurblok om het onderdeel te schuren. Doe je het correct, dan zal het ruwe opp. van de onderste schuurblok onderdeel genoeg vasthouden opdat het niet gaat verschuiven. Je kan ook een vol blad schuurpapier op je werkvlak leggen en daar met je onderdeel op schuren. Vergeet dan niet van het onderdeel tijdig te draaien. Met je vingers heb je snel de eigenschap van een oneven druk uit te oefenen en zo een taps of conisch onderdeel bekomen. De enige keer dat je kan schuren met de hand zonder schuurblokjes? Dat kan je doen op de finale laag als het onderdeel geen vlakke of ronde vormen heeft. Maar dan juist genoeg om even wat bij te werken. Ik gebruik daar meestal fijn papier voor (600-800) n° 400 papier is dan nog te grof en kan je vorm nog veranderen, in een oogwenk.
Wat voor papier je ook gebruikt, het is belangrijk dat je eerst je schuurblok goed reinigt alvorens er nieuw papier op te kleven. Hiervoor gebruik ik aceton om de laatste resten verf weg te doen. Pas op met dit product en lees de aanbevelingen bij chemische producten.